پیشگیری از سرطان سینه چه راهکارهایی دارد؟

روش‌های پیشگیری از سرطان سینه کدام است؟ آن دسته از کسانی که بستگان درجه ۱ آن‌ها به این بیماری مبتلا شده‌اند، دوست دارند بدانند روش‌های مؤثر پیشگیری از این بیماری کدام است. با توجه به اینکه این بیماری جزو یکی از شایع‌ترین بیماری‌های موجود در میان بانوان و پنجمین سرطان شایع در جهان است، لازم است روش‌های مؤثر در کنترل و پیشگیری آن را بدانید. بنابراین در این مقاله به هر آنچه باید در این خصوص بدانید اشاره می‌کنیم. 

طبق آمادرهای صورت گرفته از هر 9 الی 14 زن، یک نفر به سرطان پستان مبتلا می شود. متأسفانه میزان گسترش این بیماری سیر صعودی دارد و تعداد مبتلایان هر سال بیشتر می‌شود و در جهان نیز دومین علت مرگ در بین خانم ها است.

خوشبختانه با تشخیص به موقع و قبل از لمس ضایعه و تغییرات بافت پستان در ماموگرافی می توان از پیشروی بیماری جلوگیری کرد. در ماموگرافی کانون تشکیل سرطان مشخص شده و این یعنی پیشگیری از سرطان . به طور کلی هدف از غربالگری کشف سرطان در ماموگرافی قبل از لمس توده است که در این صورت نتایج درمان ایده آل خواهد بود.

ریسک فاکتورهای سرطان پستان

سرطان سینه تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله سابقه خانوادگی، سن، تغییرات هورمونی، سبک زندگی ناسالم، چاقی، مصرف الکل، سیگار، قرار گرفتن در معرض اشعه و برخی جهش‌های ژنتیکی مانند BRCA1 و BRCA2 قرار دارد. شناسایی این ریسک‌ها می‌تواند به تشخیص زودهنگام و پیشگیری مؤثر کمک کند. عوامل زیر در ابتلا به سرطان پستان موثر شامل موارد ذیل است.

• مصرف غذاهای پرچربی
• چاقی
• اولین زایمان پس از 30 سالگی
• سن بالا در زمان یائسگی
• زود بالغ شدن
• عدم شیردهی
• مصرف طولانی مدت هورمون ها
• مصرف طولانی سیگار و الکل
• عوامل ژنتیکی و سابقه خانوادگی مثبت

روش های پیشگیری از سرطان سینه کدام است؟

روش هایی که در دامه به شما توضیح می دهیم، شامل روش های کنترل برای تشخیص و اقدام سریع است. در ادامه به هر آنچه باید در خصوص روش های کنترلی بدانید، به شما خواهیم گفت. توجه داشته باشید در صورتی که شانس ابتلا به سرطان در شما بالا باشد، نیاز است آزمایش های غربالگری سرطان سینه را جدی بگیرید.

ماموگرافی

یکی از بهترین و دقیق ترین روش غربالگری در تشخیص سرطان سینه ماموگرافی می باشد. ماموگرافی توسط دستگاه های پیشرفته و با تابش ناچیز اشعه، بدون هیچ عارضه ای قادر به تشخیص توده های غیر قابل لمس و رسوبات آهکی که قبل از ایجاد سرطان تشکیل می شوند، می باشد.

غربالگری سرطان سینه با انجام ماموگرافی در هر یک تا دو سال 25-10% موجب تشخیص زودرس و درمان سرطان سینه و عوارض کمتر سرطان پستان می شود و حتی در بعضی از گزارشات می تواند باعث کاهش مرگ و میر هم شود. سن انجام ماموگرافی بعد از 40 سالگی است مگر در موارد خاص به تشخیص پزشک که زودتر انجام شود.

به دلیل آنکه ماموگرافی زیر 40 سال توصیه نمی شود، انجام غربالگری معمولا در یک چهارم بیماران که زیر 40 سال هستند معنایی ندارد و خود خانم ها  قبل از مراجعه به پزشک می توانند با معاینه پستان های خود به تشخیص سرطان پستان در مراحل ابتدایی به پزشک کمک کنند.

بیوپسی یا نمونه برداری پستان

نمونه برداری تنها و مطمئن ترین راه جهت تشخیص و اطمینان از سرطانی بودن سلول های بافت پستان می باشد. نمونه گیری یا بیوپسی پستان به صورت سرپایی و با یک بی حسی موضعی از توده نمونه برداری می شود. این کار باید توسط یک متخصص متبحر و دوره دیده انجام گیرد.

نمونه برداری یا بیوپسی پستان بصورت سرپایی و با بی حسی موضعی با سوزن مخصوص انجام می‌شود. پس از نمونه برداری در مورد نحوه عمل جراحی به همراهی بیمار تصمیم گیری می شود.

نمونه برداری از غده لنفاوی پیش آهنگ

در جراحی سرطان سینه یعد از نمونه برداری در صورتی که در معاینه زیر بغل توده ای لمس نشود بیمار قبل از جراحی در بخش پزشکی هسته ای یک تزریق با دوز بسیار ناچیزی از ماده رادیو اکتیو را دریافت می کند. سپس در اتاق عمل با کمک دستگاه پروب گاما در زیر بغل غده پیشاهنگ یافت شده و خارج می گردد. اگر این غده به سلول های سرطانی آلوده نشده باشد نیازی به تخلیه زیر بغل نیست و ورم لنفاوی دست ایجاد نخواهد شد.

روش های خانگی برای پیشگیر از سرطان سینه

با توجه به تأثیر عوامل مختلف ژنتیکی و محیطی در ایجاد این بیماری، استفاده از روش‌های پیشگیرانه می‌تواند نقش مهمی در کاهش خطر ابتلا داشته باشد. در این مقاله به مهم‌ترین روش‌های پیشگیری از سرطان سینه می‌پردازیم.

سبک زندگی سالم

تغذیه مناسب: مصرف میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و مواد غذایی غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها می‌تواند از آسیب به سلول‌ها جلوگیری کند. کاهش مصرف چربی‌های اشباع و گوشت‌های فرآوری‌شده نیز توصیه می‌شود. در ادامه درباره اینکه برای پیشگیری از سرطان سینه چه بخوریم، برایتان مطالبی ذکر کردیم.

• فعالیت بدنی: ورزش منظم، حداقل 150 دقیقه در هفته، خطر ابتلا به سرطان سینه را به میزان قابل‌توجهی کاهش می‌دهد.
• وزن سالم: چاقی، به‌ویژه پس از یائسگی، یکی از عوامل خطر ابتلا به سرطان سینه است. حفظ وزن سالم اهمیت زیادی دارد.

اجتناب از دخانیات، مواد مخدر و مشروبات الکلی

مصرف سیگار و الکل با افزایش خطر سرطان سینه مرتبط است. ترک این مواد، یکی از بهترین راه‌های پیشگیری است. همچنین پرهیز از مواد شیمیایی و آفت‌کش‌ها که ممکن است هورمون‌ها را تحت تأثیر قرار دهند، توصیه می‌شود.

بررسی‌های پزشکی منظم

انجام معاینات ماهیانه سینه توسط خود فرد و مراجعه سالیانه به پزشک برای بررسی دقیق‌تر الزامی است. برای بانوان بالای 40 سال یا افرادی با سابقه خانوادگی، ماموگرافی منظم می‌تواند به تشخیص زودهنگام کمک کند.

مدیریت عوامل ژنتیکی

افرادی که سابقه خانوادگی سرطان سینه دارند، بهتر است با مشاور ژنتیک درباره انجام آزمایش‌های مربوط به ژن‌های BRCA1 و BRCA2  با متخصص مشورت کنند. در برخی موارد، پزشکان ممکن است داروهای پیشگیرانه یا حتی جراحی پیشگیرانه را برای افرادی با ریسک بسیار بالا توصیه کنند.

شیردهی

مطالعات نشان داده است که شیردهی می‌تواند خطر ابتلا به سرطان سینه را کاهش دهد. بانوانی که فرزندان خود را برای مدت طولانی‌تر شیردهی می‌کنند، از این مزیت بهره‌مند می‌شوند.

مدیریت استرس

استرس‌های مزمن و طولانی‌مدت می‌توانند با تغییرات هورمونی و تضعیف سیستم ایمنی بدن، خطر ابتلا به بیماری‌های مختلف، از جمله سرطان سینه را افزایش دهند. فعالیت‌هایی مانند مدیتیشن و یوگا می‌توانند به کاهش استرس کمک کنند.

برای پیشگیری از سرطان سینه چه بخوریم؟

برای پیشگیری از سرطان سینه، مصرف این مواد غذایی توصیه می‌شود:

• میوه‌ها و سبزیجات: به‌ویژه انواع غنی از آنتی‌اکسیدان مانند توت‌ها، اسفناج، بروکلی، گوجه‌فرنگی، و هویج.
• غلات کامل: مانند جو دوسر، برنج قهوه‌ای، و نان‌های سبوس‌دار برای تأمین فیبر.
• ماهی‌های چرب: مثل سالمون و ساردین که سرشار از اسیدهای چرب امگا-3 هستند.
• آجیل و دانه‌ها: به‌خصوص گردو، بادام و دانه کتان که به تعادل هورمونی کمک می‌کنند.
• حبوبات: مانند عدس، نخود، و لوبیا که منابع پروتئین گیاهی سالم هستند.
• روغن زیتون: به‌عنوان جایگزین چربی‌های ناسالم.
• چای سبز: سرشار از ترکیبات ضدسرطانی پلی‌فنول‌ها.

همچنین باید مصرف غذاهای فرآوری‌شده، قندهای تصفیه‌شده و چربی‌های اشباع را به حداقل رساند.

سخن آخر

خانم دکتر نفیسی، در خانم های بالای 50 سال با تشخیص زودرس سرطان پستان قادر به انجام رادیوتراپی در اتاق عمل هستند و بیماران به جای این که 32 جلسه رادیوتراپی سینه بعد از جراحی بگذرانند در همان اتاق عمل تحت بیهوشی کل اشعه به آنها تابیده می شود به شرط آن که بالای 50 سال سن داشته باشند و تومور آنها در مراحل ابتدایی تشخیص داده شود. همچنین سرطان سینه یک بیماری قابل پیشگیری است که با ایجاد تغییرات مثبت در سبک زندگی، انجام معاینات منظم و مدیریت عوامل خطر می‌توان احتمال ابتلا به آن را کاهش داد. آگاهی و پیشگیری، کلید اصلی مقابله با این بیماری است.