بیوپسی پستان چیست و چه کاربردی دارد؟ بیوپسی یکی از روشهای پزشکی برای جمعآوری نمونهای کوچک از بافت سینه به منظور بررسیهای دقیقتر است. در بیوپسی سینه، بخشی از بافت پستان برداشته شده و به آزمایشگاه ارسال میشود. این نمونه توسط پاتولوژیستها، متخصصین در بررسی و تحلیل بافتهای بدن، بررسی میشود تا وضعیت سلامت یا وجود هرگونه مشکل احتمالی مشخص شود. اگر قصد دارید مراحل انجام آن و همچنین کاربردهای آن به همراه مزایا و معایب را بدانید، این مقاله را دنبال کنید.
کاربرد بیوپسی پستان
کاربرد اصلی بیوپسی به 4 مرحله زیر خلاصه می شود:
- تشخیص تودههای مشکوک: در صورت وجود توده یا ناحیه مشکوک در سینه، بیوپسی برای تعیین ماهیت آن توصیه میشود.
- بررسی نتایج غیرعادی در تصاویر پزشکی: از بیوپسی سینه برای بررسی یافتههای غیرمعمول در ماموگرافی، سونوگرافی، یا سایر آزمایشهای تصویربرداری استفاده میشود.
- تشخیص سرطان یا خوشخیم بودن ناحیه: نتایج بیوپسی پستان مشخص میکند که ناحیه مورد نظر سرطانی است یا خیر.
- راهنمایی برای درمان: گزارش پاتولوژی به پزشک کمک میکند تصمیم بگیرد که آیا بیمار به جراحی یا درمانهای دیگر نیاز دارد.
بیوپسی پستان به چه علت انجام می شود؟
در بسیاری از موارد متخصص برای بررسی موارد زیر این آزمایش را تجویز میکند:
- اگر شما یا پزشکتان در معاینه فیزیکی تودهای غیرعادی را احساس کنید که ممکن است نشانه سرطان سینه باشد.
- زمانی که تصاویر ماموگرافی نشاندهنده ناهنجاریهایی باشد که نیاز به بررسی دقیقتر دارند.
- اگر سونوگرافی یا تصویربرداری نواحی مشکوکی را شناسایی کند که نیاز به نمونهبرداری داشته باشد.
- تغییرات غیرعادی در نوک سینه یا آرئول شامل پوسته پوسته شدن، فرورفتگی پوست یا وجود ترشحات خونی مشاهده شود که ممکن است نشاندهنده مشکلات جدیتری باشد.
در صورت تجویز بیوپسی پستان نیاز به نگرانی نیست.
خطرات بیوپسی پستان چیست؟
بسیاری از کسانی که این این اقدام را انجام می دهند دوست دارند بدانند که آیا خطری آنها را تهدید میکند؟ بیوپسی پستان، هرچند یک روش ایمن است، اما ممکن است با خطراتی همراه باشد. این خطرات شامل کبودی و تورم در محل بیوپسی، عفونت یا خونریزی و در برخی موارد تغییر ظاهر سینه به دلیل مقدار بافت برداشته شده و نحوه بهبودی است. همچنین، نتایج ممکن است نیاز به جراحی اضافی یا درمانهای تکمیلی ایجاد کند. در صورت بروز تب، قرمزی یا گرما در محل بیوپسی، یا تخلیه غیرمعمول از آن، باید سریعاً با پزشک تماس گرفته شود، زیرا این علائم ممکن است نشاندهنده عفونت باشد که نیاز به درمان فوری دارد. اما به صورت کلی مادامی که این روش تشخیصی برای شما پیشنهاد شود، لازم است این کار انجام شود.
مراقبت های قبل از بیوپسی پستان
مراقبتهای قبل از بیوپسی پستان شامل مواردی می شود که در ادامه برایتان ذکر میکنیم:
- اطلاع از آلرژی: اگر به هر دارویی یا مادهای حساسیت دارید، حتماً پزشک را مطلع کنید.
- مصرف آسپرین: اگر در هفت روز گذشته آسپرین مصرف کردهاید، این موضوع را با پزشک در میان بگذارید.
- مصرف داروهای رقیقکننده خون: در صورت استفاده از این داروها، پزشک باید از آن آگاه باشد تا خطر خونریزی کاهش یابد.
- وضعیت جسمانی: اگر نمیتوانید برای مدت طولانی روی شکم دراز بکشید، این موضوع را به پزشک اطلاع دهید.
- در صورت استفاده از MRI: اگر دستگاه ضربانساز قلبی یا سایر وسایل الکترونیکی در بدن دارید، یا باردار هستید (یا احتمال بارداری وجود دارد)، پزشک باید در جریان باشد، زیرا MRI در این شرایط ممکن است مناسب نباشد.
انواع بیوپسی پستان و مراحل انجام آن
بیوپسی انواع مختلفی دارد که در ادامه شرح میدهیم:
بیوپسی آسپیراسیون با سوزن ظریف
در این روش ، پزشک با استفاده از یک سوزن بسیار نازک و سرنگ، نمونهای از سلول یا مایع تودههای پستان را جمعآوری میکند. این روش معمولاً برای تشخیص کیستها یا تودههای جامد استفاده میشود و میتواند از نیاز به روشهای تهاجمی جلوگیری کند.
بیوپسی با سوزن هستهای
این روش برای بررسی تودههایی که در معاینه بالینی یا تصویربرداری قابل مشاهده هستند، استفاده میشود. پزشک با یک سوزن توخالی نمونههایی از بافت را برداشت کرده و معمولاً از سونوگرافی یا ماموگرافی برای هدایت دقیق سوزن کمک میگیرد.
بیوپسی استریوتاکتیک
در این روش، از ماموگرافی برای شناسایی موقعیت ناحیه مشکوک استفاده میشود. بیمار روی یک میز مخصوص دراز کشیده و سینه بین دو صفحه فشرده میشود. سپس پزشک از یک سوزن برای جمعآوری نمونهها استفاده میکند.
بیوپسی جراحی
این روش شامل برداشتن بخشی یا تمام توده پستان است و معمولاً در اتاق عمل با آرامبخشی و بیحسی موضعی انجام میشود. اگر سلول های سرطانی در حاشیه وجود داشته باشند، ممکن است به جراحی دیگری نیاز داشته باشید تا بافت بیشتری برداشته شود و بعد از آن مراحل درمان سرطان سینه آغار شود.
بیوپسی پستان چگونه انجام می شود؟
بسته به انواع محتلف آن ممکن است این روش برای هر فرد متفاوت باشد. اما به صورت کلی مراحل انجام آن شامل مراحلی می شود که در ادامه به آن میپردازیم.
مراحل انجام بیوپسی پستان
ناحیه موردنظر با استفاده از بیحسی موضعی بیحس میشود.
در صورت نیاز به هدایت سوزن با دستگاههای تصویربرداری، دستگاههای مربوطه مانند سونوگرافی، ماموگرافی یا MRI آماده میشوند.
پزشک بسته به نوع بیوپسی، یک برش کوچک ایجاد کرده و سوزن را وارد ناحیه مشکوک میکند.
چندین نمونه از بافت جمعآوری میشود تا برای تجزیهوتحلیل به آزمایشگاه ارسال شود.
محل برش با پانسمان پوشانده میشود و بیمار میتواند بلافاصله پس از بیوپسی به خانه برود.
آیا تمام توده های پستان نیاز به بیوپسی دارند؟
خیر، همه تودههای پستان نیاز به بیوپسی ندارند. تصمیم برای انجام بیوپسی بستگی به نوع توده، ویژگیهای بالینی و نتایج تصویربرداری مانند ماموگرافی یا سونوگرافی دارد. بسیاری از تودهها خوشخیم هستند و در بررسیهای اولیه مشخص میشود که نیازی به نمونهبرداری ندارند. برای مثال، کیستهای ساده یا فیبروآدنومها در زنان جوان معمولاً با سونوگرافی بهخوبی تشخیص داده میشوند و چنانچه ظاهر آنها کاملاً خوشخیم باشد، ممکن است پزشک تصمیم بگیرد تنها آنها را تحت نظر بگیرد و نه بیوپسی انجام دهد.
با این حال، اگر تودهای در معاینه یا تصویربرداری ویژگیهای مشکوکی داشته باشد، بیوپسی برای تشخیص دقیق ضروری خواهد بود. تودههایی که شکل نامنظم دارند، دارای حاشیههای غیرشفاف هستند یا در تصویر رادیولوژیک بافتهای مشکوکی را نشان میدهند، باید از نظر سلولی بررسی شوند تا احتمال بدخیمی رد شود. همچنین اگر توده به مرور زمان بزرگتر شود یا علائمی مانند درد، تغییرات پوستی یا ترشح خونی از نوک پستان داشته باشد، پزشک بهطور جدیتری پیگیری خواهد کرد و احتمال بیوپسی بالا میرود.
مراقبتهای بعد از بیوپسی سینه
بعد از انجام این کار بهتر است اقداماتی را رعایت کنید که در ادامه به اصلیترین آن ها اشاره میکنیم.
- در روز انجام آن، بهتر است استراحت کنید، اما معمولاً میتوانید فعالیتهای روزمره را ظرف یک روز از سر بگیرید.
- کبودی شایع است. استفاده از کمپرس سرد به کاهش تورم کمک میکند.
- برای کاهش درد و ناراحتی، میتوانید مسکنهای غیرآسپرینی حاوی استامینوفن (مانند تایلنول) مصرف کنید.
- اگر جراحی داشتهاید، معمولاً بخیه زده میشود. در این صورت مراقبت های لازم انجام میشود.
- معمولاً پس از بیوپسی جراحی، در همان روز به خانه میروید و میتوانید فعالیتهای روزمره را از روز بعد شروع کنید.
تفسیر بیوپسی پستان
نتایج بیوپسی پستان بسته به نوع بیوپسی انجامشده متفاوت است و اطلاعات حیاتی در مورد ماهیت توده یا بافت مشکوک ارائه میدهد. اگر بیوپسی از نوع آسپیراسیون با سوزن ظریف (FNA) باشد، پاتولوژیست سلولهای استخراجشده را از نظر سیتولوژیک بررسی میکند تا وجود یا عدم وجود سلولهای غیرطبیعی، پیشسرطانی یا سرطانی را مشخص کند. در این نوع بیوپسی، ممکن است نتیجه نشان دهد که بافت کاملاً طبیعی است، یا ممکن است وجود سلولهایی با ویژگیهای مشکوک یا سرطانی گزارش شود.
در روشهای دقیقتری مانند بیوپسی سوزنی، برشی یا جراحی، بررسی بافتی کاملتری انجام میشود و پاتولوژیست قادر خواهد بود نوع توده را مشخص کند؛ اینکه خوشخیم است یا بدخیم؟ و در صورت بدخیم بودن، اطلاعات بیشتری ارائه میدهد. از جمله مواردی که در گزارش پاتولوژی ذکر میشود میتوان به نوع تومور (تهاجمی یا غیرتهاجمی)، درجه تومور (سرعت رشد و تفاوت آن با سلولهای طبیعی)، وضعیت گیرندههای هورمونی (مثل گیرنده استروژن یا پروژسترون) و وضعیت پروتئین HER2 اشاره کرد. این اطلاعات برای تعیین مسیر درمان بسیار حیاتیاند. معمولاً دریافت نتایج بیوپسی حدود یک تا دو هفته زمان میبرد و پزشک پس از بررسی نتایج، درباره گزینههای درمانی با بیمار صحبت خواهد کرد.
نتایج بیوپسی پستان
نتایج بیوپسی ممکن است چندین روز طول بکشد تا آماده شود. نمونه بافت به آزمایشگاه ارسال شده و توسط پاتولوژیست با میکروسکوپ و روشهای خاص بررسی میشود. بعد از آن، پاتولوژیست گزارشی تهیه میکند که به پزشک ارسال میشود و شامل اطلاعات زیر است:
- اندازه و سختی نمونههای بافت
- محل دقیق
- وجود سرطان، تغییرات غیرسرطانی یا سلولهای پیشسرطانی
در صورت نتایج غیرسرطانی: اگر گزارش پاتولوژی فقط بافت سالم یا تغییرات خوشخیم را نشان دهد، در مرحله بعد بررسی میشود آیا نتایج پاتولوژی با نظر پزشک مطابقت دارد یا خیر. در صورت عدم تطابق ممکن است نیاز به نمونه برداری بیشتر وجود داشته باشد.
هزینه بیوپسی پستان
هزینه بیوپسی پستان بسته به نوع بیوپسی، محل انجام آن و امکانات مورد استفاده میتواند متغیر باشد. بیوپسیهای ساده با سوزن ظریف معمولاً هزینه کمتری دارند، در حالی که بیوپسیهای پیشرفتهتر مانند بیوپسی با هدایت تصویربرداری یا بیوپسی جراحی، هزینه بیشتری به همراه دارند. همچنین نوع مرکز درمانی (خصوصی یا دولتی) و پوشش بیمه نیز تأثیر قابل توجهی بر هزینه نهایی خواهد داشت.
عوامل مؤثر بر هزینه بیوپسی پستان:
- نوع بیوپسی (سوزنی، هستهای، جراحی و غیره)
- استفاده از تجهیزات تصویربرداری مانند سونوگرافی، ماموگرافی یا MRI
- دستمزد پزشک و تیم پاتولوژی
- محل انجام بیوپسی (کلینیک خصوصی یا بیمارستان دولتی)
- نیاز به بیحسی یا بیهوشی
- پوشش بیمه درمانی
- هزینه آزمایشهای پاتولوژی و گزارشدهی تخصصی
در صورت تشخیص سرطان: گزارش شامل نوع سرطان، وضعیت گیرندههای هورمونی و سایر جزئیات مهم است.
نتیجهگیری
بیوپسی سینه یک ابزار تشخیصی حیاتی است که به پزشکان کمک میکند تا ماهیت تودههای پستانی را شناسایی کنند. با توجه به تنوع روشهای بیوپسی، انتخاب مناسبترین روش به نظر پزشک و شرایط بیمار بستگی دارد. بنابراین لازم است به توصیه های متخصص عمل کنید و اقدامات لازم را در اسرع وقت برای حفظ سلامت خود انجام دهید.
منبع : breast biopsy